Rất nhiều “nữ tướng” trong giới kinh doanh Việt Nam đã thoát khỏi suy nghĩ an phận thủ thường để theo đuổi giấc mơ, kiến tạo tương lai.

Làm thay đổi quan niệm về phụ nữ

Theo thống kê của Tổ chức phi lợi nhuận TED thông qua diễn đàn TED Talks mới đây, ít nhất 500 tỷ USD đã đi vào các thị trường mới nổi trong thập kỷ qua, nhằm giải phóng tiềm năng kinh tế được gây dựng bởi bàn tay phụ nữ.

Các quỹ đầu tư đã nhìn thấy tiềm năng lợi nhuận của các doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ, từ doanh nghiệp vi mô đến hoành tráng. Họ đã thay đổi quan điểm phụ nữ không phải là một nửa dân số, hay một nhóm có quyền lợi đặc biệt cần ưu ái, mà là những nhà kinh doanh tài năng, tinh tế, sáng tạo.

Trong khi trước đó, khi nói về kinh doanh thường gắn với đàn ông như những biểu tượng tiên phong, đột phá của ngành, lĩnh vực. Trong khi phụ nữ lại được coi như trường hợp ngoại lệ, bị phớt lờ.

Giờ đây phụ nữ đã thoát khỏi “bóng tối” của bản thân, tạo ra những thay đổi nhờ ý tưởng kinh doanh xuất phát từ kỳ vọng, mong muốn của cá nhân để giải quyết nhu cầu mới nảy sinh của xã hội hoặc lĩnh vực mà những doanh nhân nam chưa chạm được tới. Họ đã tạo ra nhiều việc làm cho người lao động, hướng đến giá trị nhân văn, tạo môi trường làm việc hạnh phúc, đồng thời bắt nhịp công nghệ cũng không kém những doanh nghiệp do nam giới làm chủ.

Tạp chí Forbes Việt Nam vừa công bố danh sách 50 Phụ nữ ảnh hưởng nhất Việt Nam. Danh sách là sự nối dài của các gương mặt phụ nữ nổi bật trong các lĩnh vực chính trị, kinh doanh, khoa học - giáo dục, hoạt động xã hội, truyền thông, nghệ thuật, sáng tạo và thể thao.

Trong lần bình chọn này, kinh doanh vẫn là lĩnh vực tiếp tục có sự đóng góp của nhiều gương mặt nhất, với 20 nữ lãnh đạo hàng đầu. Đây cũng là đặc tính của thương hiệu Forbes vốn tập trung vào mảng kinh doanh và kinh tế. So với các danh sách trước, có 30% là gương mặt mới lần đầu tiên có mặt.

Có những nữ lãnh đạo các doanh nghiệp hàng đầu, liên tục có mặt trong các danh sách của Forbes Việt Nam từ trước tới nay như bà Mai Kiều Liên, Tổng giám đốc Vinamilk; bà Nguyễn Thị Mai Thanh, Chủ tịch REE; bà Cao Thị Ngọc Dung, Chủ tịch PNJ… Điều này thể hiện bản lĩnh, sự bền bỉ, cũng như tầm ảnh hưởng lớn của những nữ doanh nhân hàng đầu này.

Điểm chung của những người phụ nữ có tầm ảnh hưởng lớn tại Việt Nam là tinh thần dấn thân, dám nghĩ, dám làm, kiên trì, giúp họ vươn lên thành công trong lĩnh vực của mình, đồng thời xác lập và khẳng định những giá trị mới với người phụ nữ hiện đại.

Truyền cảm hứng để lan tỏa thành công

Facebook từng công bố một báo cáo rất thú vị, đó là, nếu hỏi 5 người phụ nữ tại Việt Nam, thì có tới 4 người có mong muốn khởi nghiệp. Nếu chỉ cần một nửa trong số đó có cơ hội khởi nghiệp thành công thì Việt Nam sẽ tạo ra 1,1 triệu doanh nghiệp mới và 3,9 triệu việc làm đến năm 2021.

Mặc dù có những lực nỗ lực như vậy, nhưng nhiều phụ nữ Việt Nam vẫn đơn độc trong khởi nghiệp. Không phải phụ nữ nào khởi nghiệp cũng nhận được sự ủng hộ của người thân trong gia đình, thậm chí, các đối tác cũng chưa dành nhiều tin tưởng cho những doanh nghiệp do phụ nữ lãnh đạo.

Ngay như bà Nguyễn Thị Phương Thảo, sáng lập và Chủ tịch Sovico Holding, cổ đông lớn của Vietjet và HDBank, hai lần liên tiếp lọt vào danh sách tỷ phú thế giới của Forbes cũng nhiều lần chịu sự hoài nghi của giới đầu tư.

Bà Nguyễn Thị Phương Thảo đang thay đổi cuộc chơi của ngành hàng không nội địa Việt Nam, với hãng hàng không chi phí thấp Vietjet. Nhưng trong mắt các nhà đầu tư quốc tế, cuộc chơi của bà Thảo mới bắt đầu vì thị trường hàng không quốc tế có độ khốc liệt lớn hơn nhiều. Song bà Thảo vẫn rất tự tin với tham vọng Vietjet sẽ trở thành hãng hàng không quốc tế và toàn cầu. 

Bà Lê Hồng Thủy Tiên, Tổng giám đốc Công ty TNHH Liên Thái Bình Dương (IPPG), đồng thời là “tân binh” góp mặt trong danh sách 50 Phụ nữ ảnh hưởng nhất Việt Nam 2019 của Forbes, cũng từng bị hoài nghi về khả năng lãnh đạo, nhưng bà đang chứng minh độ cao tay trong việc “chèo lái” con thuyền sau hơn 34 năm hoạt động dưới bàn tay chiến lược của chồng bà - ông Johnathan Hạnh Nguyễn.

Dưới sự điều hành của bà Thủy Tiên, IPPG từ một công ty chỉ phân phối 3 thương hiệu thời trang năm 2010, nay đã trở thành một tập đoàn kinh doanh đa ngành nghề với hơn 100 thương hiệu đình đám thế giới và doanh thu gần chạm ngưỡng 1 tỷ USD.  Hơn 650 cửa hàng bán lẻ thời trang và mỹ phẩm, 150 chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh, hơn 120 cửa hàng bán lẻ tại các sân bay lớn, đầu tư và quản lý 2 trung tâm thương mại đẳng cấp và một nhà ga quốc tế Cam Ranh vừa mới đưa vào hoạt động đầu năm. Tổng doanh thu tăng 29% so với 2017, lợi nhuận tăng 36% so với năm 2017.

Nhằm chia sẻ kinh nghiệm, bà Thủy Tiên không bỏ qua bất cứ cơ hội nào hỗ trợ, nâng cao năng lực cho phụ nữ phát triển nghề nghiệp tại nơi làm việc. Trong tổng số 25.000 nhân viên tại 35 công ty con, lao động là phụ nữ chiếm tới 60%, số nữ làm lãnh đạo chiếm 70%.

Bà Thủy Tiên cho rằng, theo đuổi giấc mơ của mình để xây dựng doanh nghiệp là công việc khó khăn, đầy thử thách, nhưng sự nghiệp kinh doanh xứng đáng để theo đuổi, đòi hỏi sự cống hiến, kỷ luật, quyết tâm và niềm đam mê.

“Nhiệm vụ của người lãnh đạo là truyền cảm hứng, thúc đẩy nhân viên tham gia vào sự liên kết chiến lược để đạt được các mục tiêu kinh doanh. Đồng thời, phải đủ linh hoạt để xoay trục, chuyển qua các chiến lược mới khi cần thiết, đảm bảo tính cạnh tranh và sự sống còn của doanh nghiệp”, bà Thủy Tiên chia sẻ.

Đặc biệt, để thúc đẩy và tạo ra thế hệ kinh doanh mới, cần khuyến khích những người trẻ đóng góp cho xã hội, cho họ cái cần câu, chứ không cho con cá. Đó là tiêu chí của IPPG trong việc hỗ trợ những người cần sự giúp đỡ theo hướng bền vững để họ tự xây dựng tương lai tốt đẹp hơn bằng chính đôi tay của mình.

Làm kinh doanh và để doanh nghiệp phát triển bền vững cần nhiều yếu tố, nhất là trong bối cảnh công nghiệp 4.0 được cho là sẽ xóa sổ nhiều doanh nghiệp, ngành nghề truyền thống. Theo những bóng hồng vững tay chèo trên thương trường, dù doanh nghiệp nam hay nữ làm chủ, điều quan trọng là định hướng chiến lược phát triển đúng chuẩn. Bởi kinh doanh bền vững là đầu tư dài hạn, có thể chiến lược này sẽ không mang lại nhiều lợi nhuận trước mắt, nhưng sẽ cho phép doanh nghiệp đó trở thành người dẫn đầu thị trường trong những năm tới.